علم مهندسی صدا، شاید تنها چیزی باشد که شما به آن فکر کنید. اما هر روز به طور غیرمستقیم با آن در تعامل هستید، تمام موسیقی هایی که گوش می کنید و تمام فیلم هایی که میبینید، با دخالت مهندسی صدا همراه بوده است. تصور کنید بدون دخالت مهندسی صدا چقدر موسیقی هایی که گوش می کردید، بی کیفیت می بود و چقدر فیلم هایی که میدیدید، بی روح میشد.
در علم مهندسی صدا، پروسس های مختلفی بر روی صدا انجام می شود تا اثر به گوش شما برسد. پروسس های مانند EQ, Compression, Saturation و …
میکس
در وهله اول باید به شما اطلاع دهم که به تمامی پروسس های انجام بر هر یک از فایل های صوتی “به تنهایی” میکس گفته می شود و به پروسسی که بر روی “کل” فایل های صوتی “همزمان” انجام می شود، “مسترینگ” گفته میشود
تعاریف متفاوتی از “میکس” وجود دارند، اما من دوست دارم بگویم که میکس، عمل “شکل دادن” به صدا است. برای آشنایی با اینکه مهندسان صدا چه بلایی بر سر فایل های صوتی که گوش می کنید، میاورند، با تکنولوژیست مگ همراه باشید.
ایکوالایز (EQ)
واژه EQ مخفف Equalize است و ابزاری که با استفاده از آن Eq می کنیم، Equalizer نام دارد
EQ کردن، پروسسی است که پاسخ فرکانسی یک صدا را تغییر داده و آنها را فیلتر می کند. به بیانی دیگر، اکوالایزر می تواند Volume طیف های مختلف فرکانسی را یا افزایش (Boost) دهد یا کاهش (Filter) دهد.
در ابتدا بهتر است بدانیم هر صدایی از سه طیف اصلی فرکانسی Low. Mid . High تشکیل می شود.
Low: 20-200 HZ
Low Mid: 200-400 HZ
Mid:500-1000 HZ
High Mid: 1000-7000 HZ
High:8000-30000 HZ
البته تعیین کردن این طیف ها، حدودی است و بر سر جزئیات، تفاوت نظر هایی وجود دارد.
اما سوالی که مطرح است، چرا از EQ استفاده می کنیم؟
به دلایلی مختلفی که اندکی به آن میپردازیم. اول اینکه برخی فرکانس ها برای انسان قابل شنیدن نیست. برای مثال انسان بین 0 تا 20 هرتز را به هیچ عنوان نمی شنود، اما اگر به وسیله EQ این فرکانس ها را فیلتر نکنیم، این فرکانس ها اسپیکر های پخش کننده را درگیر کرده و باعث ایجاد حسی مزاحم و بر هم خوردن تعادل فرکانس می شود.
پس یکی از کار های EQ این است که فرکانس های مزاحمی که ما آن را نمی شنویم اما اسپیکر ها را تحت تاثیر قرار می دهند، حذف کنیم. و اما نکته جالب توجه و جذاب ماجرا این است که دیگر نیاز به استفاده از سخت افزار ها برای میکس و مسترینگ نیست و شما می توانید به وسیله نرم افزار هایی که از روی پروسسور های سخت افزاری شبیه سازی شده اند، میکس خود را انجام دهید.
دو تصویر فوق، پلاگین های دیجیتال/شبیه ساز آنالوگ هستند که ساز و کار مشابه با یک Equalizer آنالوگ را دارند.
کمپریشن (Compression)
پس از Eq ، از مهم ترین پروسس های صدا، کمپرس است. کمپرس به وسیله Compressor انجام می شود.
در این پروسس ما Pick ها ی صدا (قله های صدایی) را گرفته، و Dynamic (میانگین بین بالاترین و پایین ترین قله فرکانسی) را کنترل می کنیم. وقتی یک قله ی فرکانسی نسبت به سایر آنها، بلندتر باشد باعث آزار گوش ما می شود و در مواردی صدای چوب مانند از اسپیکر پخش می شود، که با کمپرسر آن را رفع می کنیم. کمپرسور برای گرم کردن صدا نیز کاربرد دارد.
تصویر فوق نیز، یک Tape Machine می باشد که به صدا، رنگ انالوگ و گرما می بخشد و نویز کمی به صدا اضافه می کند.
همچنین سچوریشن و اکسایتر ها به صدا گرما و انرژی اضافه می کنند.
ریورب (Reverb)
ریورب درواقع صدای محیط اتاقی می باشد. اکنون در اتاق خود دست بزنید، پس از دست زدن شما صدا به دیوار برخورد خواهد کرد و طوری به شما برمیگردد، این امر همان Reverb اتاق می باشد. ریورب ها بسته به سایز اتاق متغیر هستند. امروزه با استفاده از ریورب های پلاگین دیجیتال، می توان صدای اتاق را شبیه سازی کرد.
همانطور که می دانید، مهندسی تنها حساب و کتاب کردن نیست و روح هنری انسان نیز در آن دخیل است. علم مهندسی صدا نیز از این امر متمایز نیست. می توان گفت یکی از در دسترس ترین علوم مهندسی می باشد که شما بدون نیاز به تحصیلات آکادمیک با مطالعه فردی از منابع مختلف، می توانید به درجه ی بالایی از سواد و تجربه در این رشته، دست پیدا کنید.
